چرا ترموستات خودرو حکم آب روی آتش را برای موتور دارد؟چرا ترموستات خودرو حکم آب روی آتش را برای موتور دارد؟کاربرد اصلی ترموستات خودرو در خودروهای احتراقی است . اما برای اطلاعات بیشتر از نحوه عملکرد ترموستات و برای چگونگی کارکرد آن برروی لینک کلیک کنید..
شاید بارها با این جمله روبرو شده باشید که قطعات، جدای از اندازه خود، نقشی حیاتی در کارکرد صحیح موتور دارند. آلودگی، خرابی، آسیب، فرسودگی و البته تقلبی بودن یک قطعه می‌تواند منجر به بروز خطراتی چون خرابی کامل موتور یا حتی تصادف شود. در ادامه مقاله با ما همراه باشید تا بصورت دقیق و کامل با مفهوم ترموستات خودرو ، قطعه‌ای که حکم آب روی آتش را برای موتور دارد، آشنا شوید.
ترموستات خودرو چیست؟
خودروهای احتراقی که با سوخت‌های فسیلی همچون بنزین و گازوئیل کار می‌کنند، برای حفظ و کنترل دمای موتور نیازمند قطعه‌ای بنام ترموستات (Thermostat) هستند. ترموستات قطعه کوچکی است که بین موتور خودرو و رادیاتور قرار گرفته و وظیفه تنظیم و حفظ دمای موتور در حد استاندارد را برعهده دارد، این مقدار برای موتورهای مختلف اندکی فرق می کند.
این قطعه در زمان سرد بودن موتور، از جریان یافتن مایع خنک‌کننده به سمت رادیاتور جلوگیری می‌کند. به این ترتیب تا زمانی‌که موتور به دمای ایده‌ال نرسیده باشد، مایع خنک‌کننده در اطراف موتور جریان نخواهد یافت و پس از رسیدن موتور به این دماست که ترموستات باز شده و وارد عمل می‌شود.
تعادل دمایی در موتور خودرو از اهمیت بسیاری برخوردار است، چرا که دمای پایین آن باعث افزایش غلظت روان‌کننده شده و در نتیجه روغن‌کاری قطعات به خوبی انجام نمی‌شود. از طرفی اگر دمای خودرو بالاتر از حد استاندارد باشد، روان‌کننده رقیق شده و خاصیت و کارایی خود را از دست خواهد داد. بنابراین حفظ دمای موتور در یک حد استاندارد باعث عملکرد بهتر موتور و تمامی قطعات آن می‌شود.
اجزای ترموستات خودرو:
سوپاپ اصلی
حلقه مسدودکننده جریان
فنر
سیلندر بازشونده
سوپاپ فرعی
نحوه عملکرد ترموستات خودرو
دمایی که این قطعه بسیار مهم در آن فعال می‌شود به نوع خودرو بستگی دارد. زمانی‌که موتور سرد باشد، ترموستات فعال شده و به این وسیله کمک می‌کند تا دمای موتور افزایش پیدا کرده و خودرو برای حرکت، گرم شود. از طرفی، ترموستات مانع بالا رفتن دمای موتور از یک حد استاندارد شده و در نتیجه از داغ کردن خودرو جلوگیری می‌کند.
در ابتدای شروع کار خودرو، موتور سرد است و در نتیجه ترموستات با بستن ورودی مایع خنک‌کننده (آب) به درون رادیاتور، تنها اجازه گردش آب به دور سیلندرها را داده و به این کار ادامه می‌دهد تا زمانی که درجه حرارت موتور به حد استاندارد برسد.
زمانی که دمای موتور به حد استاندارد خود رسید، ترموستات مسیر ورود مایع خنک‌کننده به رادیاتور خودرو را به آرامی و به تدریج باز کرده و به این ترتیب با گردش آب در رادیاتور، منجر به خنک شدن آن خواهد شد. در نتیجه این امر، دمای موتور کاهش یافته و در حد یک استاندارد باقی می‌ماند. اگر دمای موتور از یک حدی کاهش پیدا کند، ترموستات دوباره عملیات بستن و باز کردن ورودی آب به رادیاتور را بصورت تدریجی انجام می‌دهد تا مجدد دمای موتور در حد استاندارد حفظ شود.
انواع ترموستات خودرو
ترموستاتها بر اساس آستانه تحمل دما، تقسیم‌بندی یا دسته‌بندی می‌شوند. ترموستاتها با توجه به آستانه دمایی، در دماهای مختلفی باز می‌شوند اما دمای بین 82 تا 85 درجه سانتی‌گراد، رایج‌ترین دما در بین خودروهای مختلف است. البته برخی از خودروها دارای دماهای دیگری نیز هستند که می‌توان به ترموستات 89 درجه و 83 درجه نیز اشاره کرد. (البته می‌توان به ترموستات 74 درجه و 82 درجه پراید نیز اشاره کرد.)
بهترین درجه ترموستات خودرو
کارخانجات تولید قطعات موتور مانند ترموستات، دمای مشخصی را برای این قطعه در نظر گرفته و آن را روی قطعه حک می‌کنند. بنابراین برای خرید یا تعویض آن باید به دمای مشخص شده روی آن توجه کنید. در غیر این‌صورت مشکلاتی نظیر خرابی موتور خودرو را در پیش خواهد داشت.
علائم نصب ترموستات در دمای اشتباه
علائم خرابی تنظیم کننده دمای خودرو، در اصل به دمایی بستگی دارد که در آن باز و بسته می‌شود. بنابراین اگر ترموستات در دمای پایین باز شود، به دلیل اینکه دمای موتور پایین خواهند ماند، علائم خاصی را نشان می‌دهد. اما اگر در دمای بالا باز شود، منجر به افزایش دمای موتور شده که این موضوع خود با علائم دیگری که در ادامه به معرفی آن‌ها می‌پردازیم، همراه است. بنابراین باتوجه به علائم، می‌توان تشخیص داد که مشکل ترموستات از کجاست. در ادامه به سوال از کجا بفهمیم ترموستات خراب است، پاسخ خواهیم داد.
اگر ترموستات در دمای پایین‌تر باز شود
در این شرایط موتور سرد مانده و دمای آن از دمای استاندارد پایین‌تر خواهد بود. از روی علائم زیر متوجه بروز این مشکل خواهید شد.
افزایش مصرف سوخت
افزایش غلظت روغن و روانکاری نامناسب قطعات موتور
اگر ترموستات در دمای بالاتر باز شود
در این شرایط دمای موتور از حالت استاندارد بیشتر شده و به عبارتی داغ خواهد کرد. از روی علائم زیر متوجه بروز این مشکل خواهید شد.
جوش آوردن خودرو
رقیق شدن روغن، افت کیفیت آن و در نتیجه از بین رفتن خاصیت روانکاری روغن
علائم خرابی ترموستات
توجه کنید که انتخاب قطعه‌ای مناسب همچون ترموستات که عملکرد آن مستقیماً روی دمای موتور اثر می‌گذارد، بسیار مهم خواهد بود. بنابراین در صورت بروز هر کدام از مشکلات زیر، سریعاً برای تعمیر ترموستات خودرو یا خرید قطعه جدید اقدام کنید.
از جمله مهمترین علائم و نشانه‌های خرابی این قطعه می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
کاهش دمای موتور
رسیدن درجه آمپر به ناحیه بحرانی
نوسان آمپر آب خودرو
نشتی مایعات از منبع انبساط سیستم خنک کننده موتور
کاهش راندمان خودرو
افزایش مصرف سوخت در مسافتی مشابه قبل
افزایش دمای موتور، جوش آوردن خودرو و سوختن واشر سرسیلندر و یا تاب برداشتن سرسیلندر
باتوجه به حساسیت کار این قطعه، برای خرید و نصب آن (خصوصاً رنو) به فروشگاه لوازم یدکی رنو مراجعه کنید تا از کیفیت و سلامت قطعه خریداری شده اطمینان حاصل کنید.
در چند خط بخوانید!
همانطور که مطالعه کردید، ترموستات خودرو قطعه کوچکی است که وظیفه آن تنظیم و کنترل دمای موتور است. بنابراین در صورت بروز هرگونه ایراد یا خرابی در این قطعه، عملکرد موتور مختل شده و می‌تواند به خرابی قطعات موتور، داغ کردن آن و جوش آوردن خودرو ختم شود. حالا که به طور کامل با این قطعه و نحوه عملکرد آن آشنا شدید، در زمان خرید یا تعویض، به دمای درج شده بر روی آن دقت کنید.